ავტორი: რეზო შატაკიშვილი

ის არ ღალატობს საკუთარ თავს და როლს კი არ ერგება, როლს ირგებს. გმირთა ხასიათებს აგებს იმით, რაც მასა და მის გმირებს საერთო აქვთ. ის არ ისწრაფის, გარდაიქმნას ბოლომდე, ის ახერხებს, ითამაშოს საკუთარი თავი, თან ისე, რომ არ გაშიშვლდეს ბოლომდე და იყოს მუდამ საინტერესო.

ის ოთარ მეღვინეთუხუცესია.

ერთდროულად – ვულკან­ური და თავდაჭრილი, ბორგ­ნეულიც და დინჯიც.

ის ვარსკვლავია. მარჯანიშვილის თეატრის წინ სწორ­ედ მისი ვარსკვლავი გაიხსნა პირველად. მას მართლაც არ ჰყავს კონკურენტი, ნათების ხარისხით, მარჯანიშვილის თეატრში.

კონკურენტები ბლ­ომად არც ამ თეატრსგარეთ მოეძებნება. მარჯანიშვილის თეატრში თეატრალური ინსტიტუტის დამთავრებისთანავე მოხვდა, თუმცა ამ თეატრიდან ორჯერ წავიდა.

ერთხელ ლილი იოსელიანს გაჰყვა სანკულტურის თეატ­რში. გაჰყვა იმიტომ, რომ დღ­ემდე ლილი იოსელიანს აღია­რებს პედაგოგად, მიუხედავ­ად იმისა, რომ მას თეატრში, ინსტიტუტის დამთავრების შემდეგ შეხვდა. სხვათაგან გა­ნსხვავებით, ოთარ მეღვინეთ­უხუცესი ინსტიტუტში გატა­რებულ წლებს ნაყოფიერად ვერ მიიჩნევს. მეორედ გიგა ლორთქიფანი­ძეს გაჰყვა, როცა ის რუსთავის თეატრს აარსებდა.

მეტიც, მა­სთან ერთად აუმხედრდა თეატ­რის ძველ თაობას. მიუხედავად იმისა, რომ ვერიკო ანჯაფარიძე ყოველთვის კეთილგანწყობილი იყო მის მიმართ.

„ქალბატონი ვერიკო ყოვე­ლთვის არაჩვეულებრივად თბ­ილად მეპყრობოდა. ერთხელ ის­ იც კი უთქვამს: გული მწყდება, ეს ყმაწვილი ჩემზე ასე გვიან რომ დაიბადაო“, – გაიხსენებს ოთარ მეღვინეთუხუცესი…

გიგა ლორთქიფანიძეს გა­ჰყვა იმიტომ, რომ… გიგა ლო­რთქიფანიძე და ოთარ მეღვ­ინეთუხუცესი – ეს ტანდემი თითქმის უკვე შემდგარი იყო და არც მერე დარღვეულა, მი­უხედავად იმისა, რომ იყო კონფლიქტებიც – ხანდახან მძვი­ნვარეც.

მარჯანიშვილის თეატრი პირველად გავიდა საგასტ­როლოდ დასავლეთ ევროპაში – იტალიაში. მაშინ საბჭოთა კავშირსა და იტალიას შორის ურთიერთობა უკიდურესად იყო გამწვავებული, რაც მარჯანიშვილის თეატრის გა­სტროლებზეც აისახა. თამაში თითქმის ცარიელ დარბაზებში უწევდათ, მოსკოვმა თეატრი მარცხისთვის გაწირა. წარუმა­ტებელმა გასტროლმა, იმედ­გაცრუებამ, სხვებთან ერთად, ოთარ მეღვინეთუხუცესიც გა­აღიზიანა.

მილანი. გამომგზავრების დღე. ავტობუსს ელიან. სასტუმ­როს წინ გიგა ლორთქიფანიძე სკამზე ზის. მეღვინეთუხუცესი წყნარად საყვედურობს, რომ გასტროლები სათანადოდ არ იყო მომზადებული. გიგა ლორთქიფანი­ძეც წყნარად უხსნის. ინტელიგენტ­ური საუბარი მცირე ხანს და… უცებ იფეთქა ვუკლანმა.

თვითმხილველი ნოდარ გურაბანიძე გაიხსენებს: „დღემდე ვერ ამიხსნია, რა მო­ხდა, გავარვარებულ ლავასავით წამოვიდა ურთიერთბრალდებებ­ის, საყვედურების, დაყვედრების, ლანძღვის ნიაღვარი. როგორ არ ვეცადე მათი დაწყნარება, არაფ­ერი გამოვიდა. უცბად მოგვადგა ორი ავტობუსი და ამან გვიშველა. სხვადასხვა ავტობუსებში ჩასხ­დნენ. მე პირველად შევესწარი ასეთ საშინელ სცენას ხელოვა­ნთა შორის და თავზარი დამცა ამ ჩხუბმა, ლამის ერთმანეთზე გა­წევ-გამოწევამ“…

ყველას ეგონა, რომ ამის შემდ­ეგ ისინი ცხოვრებაში ხმას აღარ გასცემდნენ ერთმანეთს და მათ თანამშრომლობას წერტილიც დაესმებოდა. ბევრს ახარებდა ეს ფაქტი, მაგრამ ნურას უკაცრა­ვად…

ეს რომ ასე ყოფილიყო, და­თა თუთაშხია სხვა იქნებოდა და არა ოთარ მეღვინეთუხუცესი. მო­ხდა კი პირიქით. დათა თუთაშხიას როლზე კინოსტუდიის სამხატვრო საბჭო თავს იკავებდა, გურამ ფირცხალავა უნდოდათ დათას რო­ლზე, მაგრამ გიგა ლორთქიფა­ნიძემ დიდი დაჟინებით, ჩხუბით, აყალმაყალით დაამტკიცებინა და­თას როლზე მეღვინეთუხუცესი…

ასეთია გიგა ლორთქიფანიძე და ასეთია ოთარ მეღვინეთუხუცესი:

მეღვინეთუხუცესს შე­უძლია, იყოს მშვიდი და იყოს მძვინვარე, შეუძლია ტრიბუნიდან ლანძღვის ნიაღვარი მიუშვას კრიტიკ­ოსზე, როგორც ეს მოხდა დათო ბუხრიკიძის შემთხვ­ევაში, როცა მან მეფე ლი­რი-მეღვინეთუხუცესი გა­აკრიტიკა. შეუძლია, ზღვაში ჩასა­ხრჩობად გაიმეტოს რუსი, როგორც ეს მოხდა ბიჭვინ­თაში, აფხაზეთის დაკარგ­ვამდე, როცა ერთ რუს და­ მსვენებელს ცისფერთვალ­ება მეღვინეთუხუცესი რუ­სი ეგონა და „ძმაკაცურად“ გაუმხილა, რა კარგი იქნე­ბოდა აქაურობა, ეს ქართველები რომ მოისპობოდნენ აქედანო.

„აჰ, ქართველები საკუ­თარ მიწაზეც შენ გიშლიან ხელსო? ისეთ ადგილას გა­გგზავნი, ქართველებისგან სამუდამოდ დაისვენებო!“ – დაიგრგვინა და ზღვაში უკრა რუსს თავი, ძლივს გა­მოგლიჯეს ხელიდან.

მას ასევე შეუძლია საკუ­თარი წარუმატებლობის აღ­იარება. თავის დროზე, შორეულ ახალგაზრდობაში ლილი იოსელიანის დადგმულ სპ­ექტაკლ „ფსკერზე“ სატინი ითამაშა. მოეწონათ. თავად დაეჭვებული იყო. უკმაყო­ფილო. იცოდა, რამდენი რა­მის გაკეთება შეეძლო და ვერ გააკეთა. ულოცავდნენ, ეგონა, სხვებიც ხვდებოდნ­ ენ და შემწყნარებლობის გა­მო ულოცავდნენ. ამიტომაც არ იღებდა მილოცვებს. ის კი არა, ვასო გოძიაშვილიც კი გაუბრუნებია უკან. გა­ცეცხლებულა ვასო გოძი­აშვილი: „ვინ არის ეს ვირი, მილოცვა რომ არ უნდაო“…

გავა დრო და საკუთარი თავით უკმაყოფილო დარჩ­ება „დიდოსტატის მარჯვე­ნაში“ განსახიერებული მე­ფე გიორგითაც. რუსთავის თეატრში ნათამაშები ჰამლ­ეტითაც, დოიაშვილთან ნა­თამაშები მეფე ლირითაც… არადა, უნდოდა ჰამლეტ­ისა და მეფე ლირის თამაში. ითამაშა კიდეც, მაგრამ ამ სპექტაკლებმა ვერ გაიჟ­ღერა… ჰამლეტისთვის ჯერ კიდევ მარჯანიშვილში ემ­ზადებოდა – ლილი იოსელი­ანი და გიგა ლორთქიფანიძე დგამდნენ, მაგრამ შეაწყვ­ეტინეს. ლილი იოსელიანმა შემდეგ რუსთავში დადგა ჰამლეტი. მაგრამ სულ ექ­ვსჯერ ითამაშეს…

რატომ არ გამოვიდა ჰამლეტი?

მიზეზი ალბათ, ის იყო, რომ ჩვენ უკვე ვიცოდით, ნაწილი ის­ევ უკან, მარჯანიშვილის თეატ­რში უნდა დავბრუნებულიყავით. ბევრმა ჩემმა მეგობარმა უარი თქვა სპექტაკლში მონაწილეობ­აზე. ვინც უარი არ თქვა, რეპე­ტიციებზე არ დადიოდნენ. ქა­ლაქის ხელმძღვანელობის მხარ­დაჭერით წაქეზებული თეატრის დირექტორ-განმკარგულებელი ერთხელ შუა რეპეტიციის დრ­ოს შემოვიდა და გამოაცხადა: მეღვინეთუხუცესის გარდა, ამ პიესის დადგმა არავის უნდა, სპ­ექტაკლი კი ნახევარი მილიონი ჯდებაო. მე თავი ვერ შევიკავე და, შენი და შენი გამომგზავნის დედა-მეთქი! უწყვეტი რეპეტი­ციაც მოულოდნელად დაგვინ­იშნეს. ასეთ ატმოსფეროში რა უნდა გამოსულიყო?“ – ოთარ მეღვინეთუხუცესი.

„ჰამლეტზე“ საბოლოოდ უა­რი თქვა სამხატვრო საბჭომ. მეღვინეთუხუცესი რუსთავის თეატრიდან წამოვიდა და მარჯ­ანიშვილში გააგრძელა მოღვაწ­ეობა. წარმატებულ სახეებს კი რუ­სთავის თეატრშიც ქმნიდა, მა­რჯანიშვილშიც, კინოშიც….

(გაზეთი “პრაიმტაიმი” N41-ის არქივიდან 2009 წ.)